Odliczenie darowizn na cele kościelne za 2022

Darowizny dokonane w trakcie 2022 roku na cele kościelne można odliczyć od dochodu/przychodu w PIT za 2022 rok.

Darowizny przekazywane na działalność kościołów mogą dotyczyć różnych celów i w związku z tym można podzielić je na dwie zasadnicze grupy, tj.:

• darowizny na cele kultu religijnego oraz

• darowizny na cele charytatywno-opiekuńcze Kościoła Katolickiego, a także innych kościołów uprawnionych na podstawie umów.
  

I. Darowizna na cele kultu religijnego (maksymalna kwota odliczenia do 6% dochodu)

Wskazanie celu kultu religijnego może być ogólne tj. „darowizna na cele kultu religijnego” lub można też szczegółowo doprecyzować cel, tj. „darowizna na odnowienie ołtarza”. Ważne jest jednak, aby w opisie przelewu cel przekazywanej darowizny został wskazany.

Odliczenie od dochodu przysługuje w wysokości dokonanej darowizny, nie wyżej jednak niż w kwocie stanowiącej 6% dochodu podatnika. Dla obliczenia limitu 6% dochodów sumuje się również kwotę potencjalnych innych darowizn przekazanych na rzecz organizacji pożytku publicznego oraz darowizn na rzecz krwiodawstwa (w kwocie ekwiwalentu za oddaną krew). Jeśli łącznie wartość przekazanych darowizn przekracza 6% dochodu – odliczeniu podlega maksymalnie kwota do 6% dochodu, nadwyżka nie może być odliczana.

Do sumy tej nie wlicza się darowizn na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła, o których mowa poniżej.

Niezbędne formalności, dokumenty:

• dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanego (w dowodzie wpłaty należy wskazać cel dokonywanej darowizny),
• dokument, z którego wynika wartość tej darowizny, dane obdarowanego oraz oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny - w przypadku darowizny innej niż pieniężna (np. pisemna umowa darowizny),
• umowa pisemna darowizny, dla celów dowodowych (oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione, a zatem element ten nie jest konieczny, niemniej w praktyce wielokrotnie wymagany),
• wykazanie w zeznaniu rocznym kwoty przekazanej darowizny, kwoty dokonanego odliczenia oraz danych pozwalających na identyfikację obdarowanego.
  

II. Darowizna na cele charytatywno-opiekuńcze (do 100% dochodu)

Prawo odliczania kwot na cele charytatywno – opiekuńcze wynika nie z ustawy o podatku dochodowym, ale z art. 55 ust. 7 ustawy z dnia 17.05.1989 r. o stosunku Państwa do Kościoła Katolickiego w Rzeczypospolitej Polskiej (Dz. U. 1989, nr 29, poz. 154 ze zm.). Darowizny można dokonać zatem na rzecz Kościoła Katolickiego. Odpowiednio jednak odliczenie jest możliwe w przypadku darowizn na cele charytatywno - opiekuńcze:

• Polskiego Autokefalicznego Kościoła Prawosławnego,
• Kościoła Ewangelicko-Augsburskiego,
• Kościoła Ewangelicko-Reformowanego,
• Kościoła Ewangelicko-Metodystycznego,
• Kościoła Chrześcijan Baptystów,
• Kościoła Adwentystów Dnia Siódmego,
• Kościoła Polskokatolickiego,
• Kościoła Katolickiego Mariawitów,
• Kościoła Starokatolickiego Mariawitów,
• Kościoła Zielonoświątkowego.

Darowizny dokonane na kościelną działalność charytatywno-opiekuńczą są odliczane w całej wartości, nawet do 100% osiągniętego dochodu.

Nie ma wskazanych podmiotów, które realizować mają cele charytatywno – opiekuńcze (są to jednak podmioty prawne Kościoła Katolickiego lub innych związków wyznaniowych posiadających takie uprawnienia). 

Działalność charytatywno-opiekuńcza Kościoła obejmuje w szczególności:

• prowadzenie zakładów dla sierot, starców, osób upośledzonych fizycznie lub umysłowo oraz innych kategorii osób potrzebujących opieki,
• prowadzenie szpitali i innych zakładów leczniczych oraz aptek,
• organizowanie pomocy w zakresie ochrony macierzyństwa,
• organizowanie pomocy sierotom, osobom dotkniętym klęskami żywiołowymi i epidemiami, ofiarom wojennym, znajdującym się w trudnym położeniu materialnym lub zdrowotnym rodzinom i osobom, w tym pozbawionym wolności,
• prowadzenie żłobków, ochronek, burs i schronisk,
• udzielanie pomocy w zapewnianiu wypoczynku dzieciom i młodzieży znajdującym się w potrzebie,
• krzewienie idei pomocy bliźnim i postaw społecznych temu sprzyjających,
• przekazywanie za granicę pomocy ofiarom klęsk żywiołowych i osobom znajdującym się w szczególnej potrzebie.

Wskazanie celu charytatywno - opiekuńczego może być ogólne (wpisanie „darowizna na cele charytatywno - opiekuńcze”) lub szczegółowe („darowizna na działalność hospicjum”).

Przekazana darowizna nie musi wpływać wyłącznie w pieniądzu. Darowizną na cele kultu religijnego może być również świadczenie w naturze.

Niezbędne formalności, dokumenty dla darowizn na cele charytatywno – opiekuńcze Kościołów

• dowód wpłaty na rachunek bankowy obdarowanej jednostki (w dowodzie wpłaty warto wskazać cel dokonywanej darowizny),
• dokument, z którego wynika wartość tej darowizny - w przypadku darowizny innej niż pieniężna (np. pisemna umowa darowizny),
• oświadczenie obdarowanego o przyjęciu darowizny (niezbędnego w chwili składania rocznego zeznania podatkowego) - w formie pokwitowania odbioru darowizny
• umowa pisemna darowizny, dla celów dowodowych (oświadczenie darczyńcy powinno być złożone w formie aktu notarialnego, jednakże umowa darowizny zawarta bez zachowania tej formy staje się ważna, jeżeli przyrzeczone świadczenie zostało spełnione, a zatem element ten nie jest konieczny, niemniej w praktyce wielokrotnie wymagany),
• wykazanie w zeznaniu rocznym kwoty przekazanej darowizny, kwoty dokonanego odliczenia oraz danych pozwalających na identyfikację obdarowanego.

Oprócz powyższych tradycyjnych dokumentów niezbędnym jest, by kościelna osoba prawna przedstawiła darczyńcy - w okresie dwóch lat od dnia przekazania darowizny - sprawozdanie o przeznaczeniu jej na działalność charytatywno - opiekuńczą.

A zatem: 

• darowizna może być przeznaczona na wskazane cele w okresie do 2 lat
• nie ma obowiązku, by już w roku, za który jest rozliczana – była spożytkowana na cele dobroczynności
• sprawozdanie nie musi być sporządzane od razu, nie musi być również przez podatnika dołączane do rocznego zeznania podatkowego
• organy podatkowe są uprawnione do kontroli, czy sprawozdanie istnieje i ma odpowiednią formę, a także czy darowizna faktycznie została przeznaczona na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła.

Odliczenie darowizn na cele kościelne w zeznaniu podatkowym

Z odliczenia darowizn na cele kościelne skorzystają tylko osoby rozliczające się według zasad ogólnych oraz ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych. Przedmiotowych darowizn nie odliczą natomiast przedsiębiorcy, którzy wybrali opodatkowanie podatkiem liniowym (stawka 19%) lub kartą podatkową.

Podatnik dokonujący darowizny na cele kultu religijnego ma obowiązek wykazać darowiznę w deklaracji podatkowej PIT-37, PIT-36 lub PIT-28 wskazując w załączniku PIT/O odpowiednio wartość darowizny, wartość odliczenia oraz dane identyfikujące obdarowanego, w szczególności jego nazwę.

Komentarz PwC

Jeżeli darowizny zostały / zostaną przekazane jeszcze w tym roku, mogą one w istotny sposób wpłynąć na możliwość zmniejszenia podstawy obliczenia zobowiązań podatkowych.