Chodzi o zmianę podejścia Biura Pełnomocnika Rządu ds. Osób Niepełnosprawnych (BON) w zakresie wykazywania efektu zachęty, który jest w świetle przepisów regulujących zasady udzielania pomocy publicznej, co do zasady niezbędnym warunkiem, pozwalającym na uzyskanie dofinansowania. Może być on wykazany według jednej z dwóch metod – metody ilościowej bądź jakościowej.
Kalkulacja metody ilościowej odnosi się do określonych wskaźników natury ekonomicznej i pracowniczej podmiotu ubiegającego się o subsydia płacowe. Warunek ten zostanie spełniony, gdy zatrudnienie pracownika niepełnosprawnego spowoduje w miesiącu jego zatrudnienia wzrost zatrudnienia w stosunku do poprzedzających 12 miesięcy.
Natomiast metoda jakościowa, możliwa jest do zastosowania w sytuacji kiedy niemożliwe jest stwierdzenie przyrostu liczby pracowników, bo pracownik zatrudniony został w miejsce innego pracownika. Warunek zostaje spełniony jeśli pracodawca wykaże, że pracownik zatrudniony został na wakat zwolniony w wyniku rozwiązania umowy z innym pracownikiem chociażby na mocy porozumienia stron, wypowiedzenie czy w związku z upływem czasu na jaki została zawarta.
Dotychczasowe rekomendacje BON wskazywały, że pracodawca powinien prowadzić tzw. „siatkę wakatów”, na podstawie której można będzie stwierdzić czyje stanowisko zajmie zatrudniony pracownik z niepełnosprawnością. Natomiast w opinii Państwowego Funduszu Rehabilitacji Osób Niepełnosprawnych, należało podchodzić do badania jeszcze bardziej restrykcyjnie biorąc dodatkowo pod uwagę ostatnio zwolnione miejsce, z tego samego zakresu obowiązków.
Takie podejście budziło wiele wątpliwości szczególnie, że zapisy ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. z 2019 r. poz. 1172 z późn. zm.) w żaden sposób nie określają wytycznych dotyczących prowadzenia siatki wakatów. Szczegółowa weryfikacja historii zatrudnienia pracowników, kolejności zwalniania stanowisk i obejmowania ich przez nowych pracowników stanowiła zatem utrudnienie w udowodnieniu, że efekt zachęty został spełniony.
Z wydanego w dniu 26 listopada 2019 r. przez Biuro komunikatu wynika jednak dużo mniej restrykcyjne podejście do weryfikacji czy efekt zachęty został spełniony. Jak wskazuje BON, z uwagi na to, iż przepisy ustawy o rehabilitacji nie określają tego, czy nowo zatrudniony pracownik powinien być przyjęty na miejsce zwolnione jako ostatnie to do pracodawcy należy wybór, na jakie stanowisko zatrudni pracownika z niepełnosprawnością.
Autorzy:
