W dniu 30 sierpnia 2024 r. opublikowany został projektu ustawy o zmianie ustawy o systemie zarządzania emisjami gazów cieplarnianych i innych substancji oraz niektórych innych ustaw, implementujący rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2023/956 z dnia 10 maja 2023 r. (dalej: “rozporządzenie CBAM”) oraz rozporządzenie wykonawcze Komisji (UE) 2023/1773 z dnia 17 sierpnia 2023 r.
Rozporządzenie CBAM wprowadza zbliżony do europejskiego systemu handlu uprawnieniami do emisji gazów cieplarnianych (EU ETS) system, który zakłada nałożenie wobec towarów importowanych z krajów trzecich do UE obowiązków raportowania, a następnie rozliczania emisji gazów cieplarnianych generowanych przy procesie produkcji towarów. Więcej o szczegółach funkcjonowania mechanizmu CBAM pisaliśmy w naszych poprzednich artykułach.
Analizowany projekt ustawy ma na celu zapewnienie stosowania przepisów prawa Unii Europejskiej w zakresie okresu przejściowego funkcjonowania mechanizmu CBAM (1 października 2023 r. do 31 grudnia 2025 r.), a także w zakresie procedur nadania, odmowy nadania lub cofnięcia statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM. Chociaż procedury te odnoszą się do okresu docelowego, proces uzyskiwania statusu rozpoczyna się już od 31 grudnia 2024 r.
Równocześnie szereg aktów delegowanych i wykonawczych dotyczących stosowania mechanizmu CBAM w okresie docelowym (rozpoczynającym się 1 stycznia 2026 r.) ma dopiero zostać przyjętych przez instytucje UE. W konsekwencji wdrożenie mechanizmu CBAM na gruncie prawa polskiego będzie wprowadzane stopniowo i w zależności od harmonogramu przyjmowania ww. unijnych aktów normatywnych.
Omawiany projekt przewiduje, że Platforma Usług Elektronicznych Skarbowo-Celnych, (dalej: „PUESC”), pełnić będzie funkcję systemu zarządzania uprawnieniami i tożsamością użytkowników. Wskazano przy tym, że administratorem danych osobowych w PUESC razem z Komisją Europejską będzie Szef Krajowej Administracji Skarbowej. W zakresie zadań dot. nadawania, odmowy nadania lub cofnięcia statusu upoważnionego zgłaszającego CBAM umocowany został z kolei dyrektor Izby Administracji Skarbowej.
Co więcej, w okresie przejściowym, zadania związane z oceną sprawozdań CBAM, jak również nakładaniem kar realizować ma Krajowy ośrodek bilansowania i zarządzania emisjami (dalej: “KOBiZE”). W szczególności do zadań KOBiZE należeć będzie:
- przegląd i weryfikacja sprawozdań CBAM składanych kwartalnie w okresie przejściowym przez importerów towarów objętych mechanizmem CBAM lub ich pośrednich przedstawicieli celnych;
- przeprowadzenie procedury korekty, jeżeli zgłaszający CBAM nie złoży sprawozdania CBAM lub złożone sprawozdanie będzie niekompletne lub nieprawidłowe;
- nakładanie administracyjnych kar pieniężnych za niezłożenie sprawozdania CBAM lub niezłożenie prawidłowego sprawozdania CBAM w terminie.
Ponadto, z uwagi na powiązanie mechanizmu CBAM z importem towarów, organem wyznaczonym do żądania wykonania w drodze postępowania egzekucyjnego oraz pełnienia funkcji wierzyciela w odniesieniu do kar określonych projektowaną ustawą został Naczelnik Trzeciego Urzędu Skarbowego w Szczecinie, który jest w tym zakresie właściwy na całym terytorium Polski.
W chwili obecnej analizowany projekt ustawy pozostaje w fazie opiniowania.
Zespół PwC gotowy jest wesprzeć Państwa zarówno w kwestiach formalnych związanych z wypełnianiem obowiązków wynikających ze stosowania mechanizmu CBAM, jak również udzielić odpowiedzi na nurtujące Państwa pytania. W razie zainteresowania analizą obowiązków wynikających z powyższych przepis
Autorzy:
