Do konsultacji publicznych trafił projekt nowelizacji Kodeksu spółek handlowych. Głównym jego założeniem jest wprowadzenie do polskiego prawa spółek elementów tzw. prawa holdingowego.
Nowelizacja przewiduje wprowadzenie do KSH m.in. definicji “grupy spółek”, którą tworzyć będą “spółka dominująca i spółka lub spółki od niej zależne, kierujące się – zgodnie z umową albo statutem każdej spółki zależnej – wspólną strategią gospodarczą (interes grupy spółek), umożliwiającą spółce dominującej sprawowanie jednolitego kierownictwa nad spółką albo spółkami zależnymi”. Projekt ustawy zakłada wprowadzenie uprawnienia do wydawania przez spółkę dominującą poleceń spółkom zależnym. Polecenia takie mają być w znacznym zakresie wiążące dla spółki zależnej, nawet jeżeli będą sprzeczne z jej interesem.
Należy zwrócić uwagę, iż nowelizacji przepisów Kodeksu spółek handlowych nie towarzyszy nowelizacja przepisów prawa podatkowego. Mimo, że ustawodawca w uzasadnieniu ustawy dostrzega, że propozycja podporządkowania spółek należących do grupy nakazom spółki dominującej może prowadzić do niespójności w stosowaniu przepisów prawa handlowego i przepisów prawa podatkowego, na obecnym etapie prac legislacyjnych nie zdecydował się wprowadzić szczególnych unormowań określających skutki podatkowe związane z realizacją takiego polecenia.
W efekcie wydaje się, iż mimo projektowanej przez ustawodawcę nowelizacji KSH, skutki podatkowe poleceń wydawanych przez spółkę dominującą spółkom zależnym muszą być rozpoznawane zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami prawa podatkowego. Konsekwencją tego może być, między innymi, wystąpienie problemów na gruncie regulacji dotyczących cen transferowych. Przepisy te nakazują bowiem podatnikom dokonywanie transakcji na warunkach rynkowych, przy czym rynkowość oceniana jest przez pryzmat tego, czy daną transakcję zawarłyby podmioty niepowiązane. Działania spółki zależnej realizowane na polecenie i w interesie grupy kapitałowej, mogą wykraczać poza takie ramy, zwłaszcza jeśli byłyby to działania wbrew interesom spółki zależnej.
Realizacja przez spółki zależne poleceń spółki dominującej może być problematyczna również na gruncie innych regulacji podatkowych, na przykład w zakresie możliwości rozpoznania przez spółkę zależną wydatków poniesionych w związku z realizacją takiego polecenia jako kosztów uzyskania przychodów, czy też prawa do odliczenia przez taką spółkę podatku naliczonego w ramach transakcji realizowanych na polecenie spółki dominującej.
Autorzy:
