W dniu 2 maja 2019 r. Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej wydał wyrok w sprawie C-224/18, z którego - wbrew dotychczasowej praktyce polskich organów podatkowych – wynika, że to formalny odbiór usługi budowlanej może zostać dla celów VAT uznany za moment wykonania usługi. Warunkiem jest jednak, aby formalność odbioru została uwzględniona w umowie i stanowiła materialne zakończenie usługi.
Sprawa C-224/18
Sprawa dotyczyła polskiej spółki świadczącej usługi budowlane. Jak wynikało z postanowień umów zawieranych przez spółkę, dla określenia momentu zakończenia robót budowlanych kluczowa była ich akceptacja przez odbiorcę (po wykonaniu robót możliwe było ewentualne zgłaszanie poprawek przez odbiorcę).
Spółka zwróciła się z wnioskiem o wydanie interpretacji indywidualnej w zakresie określenia momentu, w którym powstaje obowiązek podatkowy dla celów VAT.
Minister Finansów w wydanej na rzecz spółki interpretacji indywidualnej uznał, że postanowienia umowne nie mają znaczenia dla określenia obowiązku podatkowego – decydujący jest moment, w którym usługi zostały faktycznie wykonane. Stanowisko to podtrzymał sąd pierwszej instancji.
NSA zwrócił się jednak do TSUE z pytaniem prejudycjalnym zmierzającym do ustalenia, kiedy powstaje obowiązek podatkowy, jeśli strony transakcji uzgodniły, że dla wypłaty wynagrodzenia za roboty budowlane niezbędna jest ich akceptacja w protokole odbioru.
Rozstrzygnięcie TSUE
Jak wynika z treści wyroku, przepisy unijne nie sprzeciwiają się temu, by to formalny odbiór usługi mógł zostać uznany za moment, w którym usługa została wykonana.
Warunkiem jest jednak, aby formalność odbioru została uzgodniona przez strony umowy – oraz stanowiła materialne zakończenie usługi i ustalała ostatecznie wysokość wynagrodzenia.
Co to oznacza?
Wyrok ten może oznaczać odwrócenie dotychczasowej praktyki w zakresie określania momentu opodatkowania usług budowlanych.
Do tej pory, zarówno organy podatkowe jak i sądy administracyjne za datę wykonania usługi budowlanej lub budowlano-montażowej uznawały moment, w którym prace zostały zgłoszone do odbioru przez wykonawcę.
W wyroku Trybunał wskazał jednak, że w zakresie określania momentu podatkowego dla VAT możliwe jest przyjęcie daty odbioru prac.
Podatnicy powinni więc przeanalizować zawierane umowy dotyczące świadczenia usług budowlanych pod kątem istnienia zapisów dotyczących zakończenia robót – i rozważyć, czy nie zachodzi konieczność zmiany stosowanych zasad opodatkowania takich usług.
Konsekwencją tego wyroku jest także możliwość wznowienia zakończonych postępowań podatkowych - w ciągu miesiąca od publikacji sentencji orzeczenia TSUE w Dzienniku Urzędowym Unii Europejskiej.
Autorzy:
