Projekt objaśnień MF w zakresie zasad poboru podatku u źródła precyzuje w pewnym stopniu podejście, jakie będzie oczekiwane od płatników podatku u źródła mających siedzibę bądź miejsce zamieszkania w Polsce, jak i zagranicznych odbiorców płatności. Mniej wątpliwości interpretacyjnych powinny teraz budzić zagadnienia związane z rzeczywistym właścicielem płatności, prowadzeniem rzeczywistej działalności gospodarczej, czy dochowaniem należytej staranności.
Agata Oktawiec, Partner w PwC
W dniu 19 czerwca 2019 r. Ministerstwo Finansów opublikowało projekt objaśnień do przepisów dotyczących zasad poboru podatku u źródła. Dokument obejmuje kwestie dotyczące celu modyfikacji zasad poboru podatku u źródła, pojęcia rzeczywistego właściciela, pojęcia należytej staranności, zwrotu podatku, ustalania progu 2 mln zł, a także innych szczegółowych zagadnień.
1 stycznia 2019 r. weszła w życie ustawa nowelizująca m. in. przepisy ustawy o CIT, dotycząca nowych zasad poboru podatku u źródła, której obowiązywanie w znacznej części odroczono do dnia 1 lipca 2019 r. Nowelizacja wprowadziła:
- nowy mechanizm poboru zryczałtowanego podatku dochodowego dla płatności przekraczających wartość 2 mln PLN rocznie. W takim przypadku co do zasady, płatnik jest zobowiązany pobrać podatek według krajowej stawki bez możliwości niepobrania podatku u źródła lub zastosowania obniżonej stawki podatkowej;
- możliwość niepobierania podatku od płatności ponad limit 2 mln PLN pod warunkiem, że podatnik złoży oświadczenie potwierdzające, że posiada odpowiednią dokumentację i nie posiada wiedzy na temat okoliczności wykluczających możliwość stosowania obniżonej stawki podatku lub zwolnienia;
- możliwość złożenia wniosku do organu o wydanie opinii w przedmiocie stosowania zwolnienia podatnika z poboru podatku u źródła;
- nową definicję rzeczywistego właściciela (ang. beneficial owner);
- zmianę treści tzw. szczególnej klauzuli przeciwko unikaniu opodatkowania.
W objaśnieniach w szczególności wskazano na uściślone przesłanki rzeczywistego właściciela, według których płatnik powinien dokonywać weryfikacji statusu odbiorcy należności. Na kryteria oceny składają się:
- ponoszenie ryzyka ekonomicznego związanego ze stratą lub utratą wartości danej należności;
- możliwość samodzielnego decydowania o przeznaczeniu otrzymanej należności;
- prowadzenie rzeczywistej działalności gospodarczej w kraju siedziby.
Z objaśnień MF wynika ponadto, że o tym, czy podmiot prowadzi rzeczywistą działalność gospodarczą w danym państwie powinno decydować istnienie substratu majątkowo-osobowego w tym państwie. W ocenie resortu, w praktyce przesłanki prowadzenia rzeczywistej działalności gospodarczej będą różne, w zależności od rodzaju działalności. Będą one inne dla spółek produkcyjnych czy handlowych, a inne dla usługowych oraz zajmujących się działalnością finansową. W pewnych jednak zakresach kryteria te będą uniwersalne, np. w odniesieniu do istnienia struktury funkcjonującej w oderwaniu od przyczyn ekonomicznych.
4 lipca 2019 r. o godz 10:00 odbyło się webinarium dotyczące nowego mechanizmu poboru podatku u źródła. Omówiony został także opublikowany przez Ministerstwo Finansów w projekt objaśnień dotyczący poboru podatku u źródła
Kolejną istotną kwestią poruszoną w dokumencie jest obowiązek płatnika w zakresie dochowania należytej staranności przy weryfikacji warunków zastosowania preferencji przy wypłacie należności do nierezydentów. Co ważne, należyta staranność po stronie płatnika wymagana jest bez względu na to, czy suma wypłat należności na rzecz jednego podatnika przekroczy kwotę 2 mln PLN. Należyta staranność dotyczy w szczególności weryfikacji otrzymanych dokumentów, rezydencji podatkowej odbiorcy, a także weryfikacji statusu kontrahenta jako podatnika, który uzyskuje przychód z tytułu otrzymanej należności oraz jej rzeczywistego właściciela. Ocena dochowania należytej staranności powinna być dokonywana uwzględniając powszechnie dostępne informacje na temat odbiorców należności.
W projekcie objaśnień poruszono również kwestie związane z wnioskowaniem o zwrot podatku (wprowadzono odrębny tryb dla płatności przekraczających limit 2 mln PLN), a także zagadnienia dotyczące progu 2 mln PLN, po którego przekroczeniu stosuje się nowy mechanizm poboru podatku u źródła.
Co to dla mnie oznacza?
Kierunek objaśnień wskazuje, iż jeszcze większą wagę płatnicy będą musieli przykładać do weryfikacji statusu zagranicznego odbiorcy płatności, w szczególności gdy dokonywane są na rzecz spółek holdingowych, centrów usług wspólnych, czy podmiotów zlokalizowanych w krajach w stosunku do których obowiązują preferencyjne stawki podatku u źródła. Zgodnie z projektem objaśnień, większy poziom należytej staranności będzie również wymagany w stosunku do płatności na rzecz powiązanych odbiorców.
Należy pamiętać, iż wydane objaśnienia są projektem, do którego można zgłaszać uwagi do 30 czerwca 2019 r. Ministerstwo podkreśliło, iż wszelkie ewentualne zmiany do objaśnień nie powinny negatywnie wpływać na adresatów przepisów z zakresu podatku u źródła, tj. podatników i płatników.
Autorzy:
